Zamek w Baranowie sandomierskim (obraz Barbary Zysk-Leśniak)

Magnacka uczta

Mój mini reportaż nie będzie detaliczną relacją, a zaledwie degustacyjnym menu, tych wszystkich obfitych dań, jakie nam zaserwowano 9 marca 2019 roku na Zamku w Baranowie Sandomierskim. Będzie li tylko mozaiką podróży, w której niektóre fragmenty wybierały się same, a niektóre do imentu subiektywnie wybrałam, bo pobudzały do dalszych rozmyślań, kiedy ręce przez wiele godzin walczyły razem z kierownicą z podmuchami wietrzyska w trasie powrotnej do domu.

By skosztować pełnej uczty trzeba przybyć do Kliczkowa. Myślę jednak, że zarówno urywki nagrań, jak i wpisy pozostałych uczestników konferencji, którzy mimo czynnego życia zawodowego i rodzinnego, szkód po wichurze i zmęczeniu po długiej podróży, zakończonej rzuceniem się w wir poniedziałkowych obowiązków, podzielą się uchwyconymi i przestukanymi w klawiaturę fragmentami z tego niezwykłego wydarzenia, którego poziom przewyższył Tłokinię (kto by pomyślał, że jest to możliwe!), a wrażeń i przemyśleń zostawiło tyle, że do tej pory nie sposób wszystkich szczegółów sprawnie ubrać w słowa. Może to i dobrze, bo woal tajemnicy też jest potrzebny.

To tyle tytułem wstępu. Proszę zaparzyć herbatę, kawę lub nalać piwa uwarzonego na ziemi sandomierskiej (Uwaga! Mozaika będzie zawierała lokowanie produktów) i zaczynamy :)

 

Danse macabre, które nas scaliło

W najgorszych korkach piątkowego poranka, dwa naładowane pozytywną siłą i słońcem samochody ruszyły spokojnie w kierunku: POŁUDNIE. Dzień zapowiadał się wyśmienicie, pogoda dopisywała, nastroje również, mimo nerwowej atmosfery na ulicach, którą zostawiliśmy za sobą. Przed nami pierwszy cel: Kościół św. Trójcy  w Tarłowie, gdzie w kaplicy Pana Jezusa można podziwiać kunsztowne stiuki przedstawiające sceny tzw. La danse macabre, które Coryllus umieszczał na okładkach pierwszych baśni, a które nasze towarzystwo tak scaliły. Z rozbawieniem odkryłam, że fryzura jednej z kostuch jako żywo zdjęta jest ze współczesnych magazynów mody i z głowy naszego wspólnego kolegi, autora świetnych tekstów.

Po osobistych modlitwach ruszyliśmy w jeszcze bardziej uroczej scenerii do Sandomierza, by tam w wyśmienitej restauracji Sarmackiej, przy ciekawych rozmowach nastroić się na spotkanie z siedzibą magnacką. Jeszcze tylko krótki spacer, chwile zamyślenia w Kościele św. Ducha i już z powrotem w samochodzie, by pokonać ostatni odcinek do Baranowa.

 

Zamek w Zamku

W końcu jesteśmy. W zamku żywej duszy, choć dwa samochody już stoją. Jedziemy więc zameldować się w części hotelowej, gdzie jest główna recepcja. Potem cieszenie oka zamkowym pokojem, łóżkiem o materacu jak trampolina, który dźwigały złocone lwie łapy, stylizowanymi fotelami i kozetką, ale też politurowanym, z antycznymi scenami, sekretarzykiem, tak starym, że nie udało się otworzyć zepsutego zamka, który pięknie uwiecznił Betacool na swoim zdjęciu. Jeszcze nie zdążyliśmy się dobrze rozpakować, a już ukazał się trop, który mówił, że w magnackiej restauracji czekają znajome uczestniczki konferencji.

A więc zaczęło się… do kolacji dołączyło wielu znanych i dopiero co poznanych Nawigatorów, w tym pan Ryszard Mozgol, który przygotował nas psychicznie do sobotniego wykładu. Wieczór zakończył się baśniowym nocnym zwiedzaniem galerii zamkowej, w której światła wpadające z zewnątrz w ciemne wnętrze cudownie wędrowały po ramach wiszących obrazów, tworząc korytarz cieni i światła.

Pobudka na zamku należy do tych z bardziej przyjemnych – na dziedzińcu krzyczy paw, a później jakiś drapieżnik odstraszający gołębie. Czyste, rześkie powietrze, błękitne niebo i słońce zastępują kawę. Najpierw wyborne śniadanie, domowy pasztet, mięsiwa, świetne pieczywo, nawet ciepły żurek z kiełbasą i jajkiem. Jak przed polowaniem :) Jeszcze tylko rejestracja, której pilnował młody Gabryś, rzut okiem na bogactwo pysznych ciast stojących w galerii, którymi raczyliśmy się podczas kawy w kuluarach, stoisko z książkami ulokowane tam gdzie trzeba – w baszcie z obrazami i kominkiem. I już siadamy w sali w towarzystwie wizerunków króla Stefana Batorego, króla Jana III Sobieskiego i innych, a przede wszystkim ks. biskupa Zygmunta Łozińskiego. Każdy na swoim miejscu odnajduje również mały wizerunek biskupa wraz ze specjalną modlitwą w prezencie.

Gabriel Maciejewski, jako organizator zamieszania wita wszystkich, a ks. Irek intonuje Pod Twoją Obronę, która donośnie wypowiadana przez ponad 100 osób, brzmi jak egzorcyzm tego miejsca, budowanego przez Leszczyńskich, chcących trwale zamienić katolicką ziemię w centrum kalwinizmu. Tak się nie stało, jak i w Gołuchowie obok Tłokini, w którym tenże Rafał Leszczyński, który budował zamek w Baranowie, założył zbór kalwiński.

 

Ku życiu czy ku śmierci. Zachowania ryzykowne w ChAD, prof. Łukasz Święcicki

Oglądany dzień wcześniej danse macabre, nieuchronny triumf śmierci nad ludźmi,  przeniósł  myśli we współczesny taniec śmierci, jakim są coraz liczniejsze zaburzenia umysłu.

Profesor, jak zwykle zabawnie, ale i z dużą wrażliwością opowiadał o ChAD, która może uaktywnić się nawet u małego dziecka. ChAD czyli choroba afektywna dwubiegunowa nie leczona demoluje życie nie tylko chorej osobie, ale również jej rodzinie, najbliższym, zamieniając ich życie w piekło i najczęściej ruinę finansową.

Ograniczę się tutaj do kilku poruszanych przez prelegenta punktów, które z ciekawości pogłębiłam.

1. Cykliczność występowania okresów depresji (stagnacji, spadku nastroju, bezradności i niechęci do zrobienia czegokolwiek, z zaniżoną oceną własną i brakiem popędu, otyłością lub przesadną chudością)  i manii lub hipomanii (kiedy osobie wydaje się, że jest na najwyższej fali, prawie bóstwem, najlepsza, ciągle ma nowe szalone pomysły, nie musi odpoczywać ani jeść – stąd ta chudość, jej prawda jest najprawdziwsza, wszystko wie lepiej niż inni, wierzy, że może zrobić wszystko, łącznie z pobiciem wszelkich rekordów, od seksualnych po zdobycie wszystkich szczytów). Jak twierdzi profesor duża część himalaistów, to ludzie z ChAD, którzy w fazie manii wychodzą w góry, realizując tym samym scenariusz samobójczy.
2. Geny – osoby u których w rodzinie wystąpiła choroba dwubiegunowa czy depresja, są bardziej narażone na zachorowanie. Ryzyko wynosi nawet 75% jeżeli choroba wystąpiła zarówno u ojca, jak i u matki.

Oczywiście Gospodarz próbował przypasować sobie dwubiegunówkę. Nikt jednak nie zaobserwował jeszcze stanów depresji przy codziennie pojawiającym się tekście, no i zbyt rzadko zażywa SPA (środków psychoaktywnych, w tym alkoholu), co jest również charakterystyczne dla tej choroby.

Profesor podkreślił, że ani ukrywanie choroby, ani przerzucanie odpowiedzialności i problemu na innych, czyli najczęściej rodzinę, której np. zafunduje się prywatny samolot jednocześnie wchodząc w piramidalne długi i problemy, ani nawet szczere nawrócenie na wiarę i duchowy rozwój nie są w stanie zastąpić leczenia. Bo Bóg leczy także poprzez ręce innych ludzi. Jednym słowem danse macabre to nie tylko triumf śmierci nad człowiekiem, ale przesłanie, by pamiętać o śmierci, ale bać się bardziej Boga niż swojej depresji.

 

O życiu i misji księdza biskupa Zygmunta Łozińskiego, ks. Krzysztof Irek

To świetny, gęsty od faktów wykład, przedstawiony lekko, z wprawą i humorem. Prelekcja o wielkim człowieku. Natychmiast po nim popędziłam kupić książkę i innym też radzę, całkowity dochód ze sprzedaży idzie na dzieci w szkole polskiej w Mińsku na Białorusi, tam gdzie Biskup udzielał posługi kapłańskiej i biskupiej i wreszcie gdzie ukrywał się u ziemian i chłopów przed sowietami. Warunki życia chłopów białoruskich w lasach, którzy pod groźbą własnej śmierci go ukrywali, były straszne. Bieda była taka, że biskup w ukryciu jadł chleb pieczony z trocinami, które zostawiły trwały ślad na jego zdrowiu w postaci wrzodów żołądka.

Cała dokumentacja beatyfikacyjna, dotycząca walecznego życia Biskupa została już zebrana, teraz potrzebny jest tylko cud, więc w chorobach, szczególnie tych nierokujących, beznadziejnych, módlmy się do ks. Biskupa Zygmunta Łozińskiego. Potrzebujemy takich odważnych świętych, jak biskup, który za życia modlił się następująco:

O Boże, któryś przed wiekami oba nasze narody, litewski i polski, węzłami braterstwa połączył i przez ten związek chwałę Kościoła Twego wśród ludów wschodnich pomnożył, oto padamy do stóp Twoich i prosimy Cię a błagamy, byś ten związek, w niebezpieczeństwo podany, na nowo wzmocnić, narody nasze do nowego pojednania się doprowadzić raczył i dał nam owocami zgody braterskiej się radować, przez zasługi Przenajświętszego Syna Twego, Pana naszego Jezusa Chrystusa i przyczynę Przechwalebnej Bogarodzicy Dziewicy Maryi. Amen

Powiem jeszcze tylko tyle –  ks. bp Łoziński, który za patriotyczną postawę wielokrotnie skazywany przez carskie władze, a potem przez sowietów, publicznie potępił postawę delegacji polskiej podczas rokowań w Rydze, w wyniku któ­rych tereny Mińszczyzny, zamieszkałe przez znaczną tam katolicką ludność polską, pozostały w ZSRR.

 

Polacy w carskich koszarach, dr Jacek Legieć

Niewiele wiedziałam o Polakach w carskich koszarach, szczegółów codziennego życia w koszarach armii rosyjskiej, tym bardziej. Doktor Legieć, niewątpliwy ekspert w swojej dziedzinie, trzyma wysoki poziom prelekcji narzucony przez poprzedników i wciąga w swoją opowieść.

To dobry temat, bo koszary to również zaopatrzenie, wyżywienie i skrupulatnie przestrzegane okresy postu, według prawosławnego kalendarza liturgicznego. Poniekąd więc zbliża nas do obiadu w wydaniu godnym Batorego raczej a nie carskiego żołnierza, który dostawał porcje chleba w dniu wypieku na 3 lub 4 dni, wprawdzie zazwyczaj dobrego, zdarzał się jednak niesmaczny zakalec.

No i głowie potrzebna jest przerwa. Na pięknych stołach przez niezwykle miłych i uczynnych kelnerów (obsługa jest świetna!) serwowany jest najpierw krem z grzybów leśnych, a następnie sztuka mięciutkiego mięsa z wybitną kaszą perłową i surówkami. Nie zabrakło też deseru.

 

Emmanuela Małyńskiego wizja powojennej Europy, dr Ryszard Mozgol

Kolejny wykład powiązany nicią straty z traktatem ryskim. To mój ulubiony prelegent, zaangażowany tak, że aż dym idzie z uszu. Żołądek po obfitym obiedzie również pracuje, jednak wykładowca nie daje zasnąć :)  Mimo rozmowy w kuluarach, podczas kolacji i wykładu wciąż niedosyt. Może to Małyński sprawia, że fascynacja i fakt, że wciąż mamy tak mało o nim materiałów, które dr Mozgol próbuje pozyskać, tak skupia uwagę. Ale ważny jest też sposób, w jaki wykładowca przedstawia sylwetkę Małyńskiego. To jazda bez trzymanki. Tak ryzykowna, jak ryzykowne było życie Małyńskiego, pełne wypadków, szybkiej jazdy samochodem, zakupów samolotów, robienia rzeczy o których inni tylko marzyli. Nasz prelegent, odnajduje w Małyńskim chyba wszystkie objawy ChAD. Tu jedynie kilka szczegółów, bo mam nadzieję, że Ryszard Mozgol będzie częstszym gościem, czy to w PGR, czy innych panelach przedsięwzięcia Gospodarza:

1. Z rozmowy w kuluarach wynika, że nie jest łatwo, pozyskać jakikolwiek dokument o życiu Małyńskiego, zarówno od potomków przyjaciela Małyńskiego, który najprawdopodobniej przejął archiwa, jak nawet od rodziny Hermaszewskich, którzy są w posiadaniu różnych fotografii Sylwestra? Hermaszewskiego. A trzeba wiedzieć, że Sylwester – lokaj Małyńskiego, a dziadek naszego kosmonauty, był (jak i jego rodzina) pod szczególną opieką Emmanuela, jest zatem wysoce prawdopodobne, że jest też jakaś dokumentacja zdjęciowa związana z jego posługą u Małyńskiego. Czyżby zawód dziadka uderzał w legendę?
2. Co widział Małyński? Rola Niemiec była kluczowa, by razem z Polską i Węgrami zatrzymać komunizm. Komuś zależało na tym by wyeliminować taki sojusz, albowiem kapitalizm burżuazyjny miał być zastąpiony globalnym kapitalizmem z absolutną władzą polityczną. Komuniści mieli być tylko awangardą kapitalizmu.

 

Katastrofa Smoleńska w świetle międzynarodowego prawa lotniczego,  dr hab. Katarzyna Myszowa-Kostrzewa, prof. UW

Takimi ryzykownymi działaniami z pogranicza ChAD, z pewnością nie charakteryzowała się większość osób, które zginęły pod Smoleńskiem, w naszej największej, powojennej tragedii państwowej. Przyznam, że tego wykładu nie byłam w stanie wysłuchać, choć nie tylko czynniki zmęczeniowe na to wpłynęły. Zbyt wiele bólu. Wszyscy mamy w pamięci, że nikt, nawet osoby które miały największą wiedzę czy kompetencje, by pewne elementy tej tragedii naświetlić nie zrobiły nic przez ostatnie lata i teraz również.

A to że, takie dyskusje wciąż budzą emocje, świadczą te ręce – to wcale nie jest jakaś nowa gra w nożyce, kamień, papier i kieliszek, a dyskusja o naszym systemie prawno-politycznym i jego patologii.

 

Koalicja antykarpiowa, dr Łukasz Modelski

Nie wiadomo kiedy czas minął jak błyskawica. Zrobiło się grubo po 18.00, kiedy dr Modelski, zajął się towarzyszami rewolucjonistami, co byli w spisku przeciwko karpiowi, którego zamierzali wyeliminować, bo był symbolem katolicyzmu i władzy króla. Dodatkowo towarzysze borykając się z głodem, chcieli wyrobić 200% normy w uprawie zboża i owiec na terenach wysuszonych stawów.

Ponownie ciekawa i zaskakująca historia. Zabrakło jedynie wcześniejszego przetłumaczenia cytatów z francuskiego na polski, dzięki czemu prezentacja nabrałaby jeszcze większego tempa. Ale historia niezwykle wciągająca, dzisiaj już pogłębiona, może uda się zrobić wkrótce oddzielną notkę na ten temat. Więc tylko parę smaczków z karpia... Towarzysz Georges Danton, jeden z przywódców rewolucji francuskiej, przy okazji znakomity mówca, w swoim oświeceniu wymyślił genialny slogan w walce przeciwko staremu „reżimowi”, którego reprezentantem stały się karpie hodowane przez klasztory i będące obowiązkowym punktem diety francuskich katolików w czasie postów. Otóż slogan ten brzmiał: Wszyscy jesteśmy spiskowcami przeciwko karpiom. A w zasadzie pełne hasło: Wszyscy jesteśmy spiskowcami przeciwko karpiom, bo wolimy panowanie owiec.

W podmokłym regionie Dombes sztuczne stawy z hodowlą ryb założone zostały już w XIII wieku przez zakonników. Zapewniają zapas żywności nie tylko w trakcie postu. Szybko się rozwijają, i nie są już tylko domeną mnichów, a również szlachty. Tworzy się tzw. kultura ryb, a region zaczyna na nich bazować gospodarczo, wysyłając karpie do odległych regionów, które były oddalone od łowisk morskich jeszcze bardziej. Ale przyszła rewolucja, która nie mogła pozwolić na dalszą działalność karpianą prowadzoną przez nieodpowiednią szlachtę, czy tym bardziej zakonników. Zabrała się więc rewolucja do naukowego wyjaśniania, że stawy z kontrrewolucyjnym karpiem są bardziej szkodliwe niż przydatne dla ludzi i zwierząt (bo te choroby, siedlisko epidemii i niezdrowego, wilgotnego klimatu, itp). Obliczano, w ramach akademickich konkursów, ile to na wysuszonych terenach uda się posadzić i zebrać zboża. No, a przede wszystkim wysuszenie stawów, które kojarzyły się z klasztorem i postem, przysłuży się bezpieczeństwu kraju… Ech jakże nowych kolorów nabrała rodzima walka z zakupem karpi na Wigilię...

 

Jesiotry co są lubiane za ikrę, a czasem za ciepło na szyi oddawane ;)

I już koniec. Jeszcze tylko ostatnia przy wspólnym stole kolacja. Wyrozumiała i cierpliwa obsługa, która nawet o północy nie wywierała presji na opuszczenie lokalu. Żarty pana Michalkiewicza. Ostatni tatar, który wygrał z kawiorem z jesiotra. I najważniejsze – pewność, że w Baranowie kóz nie kują. Kuliśmy wymianę myśli, aż iskrzyło czasem. Kuliśmy kawałek innego świata, w którym serca nie są oddzielane od korzeni, a który tylko danse macabre kiedyś odbierze.

 

Dziękuję organizatorowi tego udanego zamieszania, czyli Gospodarzowi, Prelegentom i fantastycznym Uczestnikom, którzy nawet z Paryża przybyli :) Było bardzo dobrze!

 

 

Ps. A kogo skuliśmy to już tajemnica ;) I jeszcze na szybko trochę zdjęć

 

Stiuki w Kościele Trójcy Przenajświętszej, Tarłów

Wspieramy lokalne browary, nabyte po posiłku w świetnej Sarmackiej restauracji. Wersja krainy leśnej została wypita ;)

Restauracja Sarmacka, Sandomierz

Restauracja Magnacka Baranów

Tutaj mieliśmy bufet z ciastkami, kawę i rozmowy kuluarowe

Stefan Batory też był z nami

Prezent w postaci wizerunku Biskupa Łozińskiego

Zaraz będzie o Małyńskim

Dziedziniec na Zamku

Zamek w Baranowie  XIX wiek

---

tagi: konferencja  lul  baranów sandomierski 

	ainolatak
	11 marca 2019 21:52

56     5851    55 zaloguj sie by polubić